ارزیابی کارکرد برخی از توده‌های رازیانه (Foeniculum vulgare Mill.) بومی ایران تحت شرایط تنش خشکی

به‌منظور بررسی تأثیر تنش خشکی بر عملکرد و اجزای عملکرد برخی از توده‌های بومی رازیانه (Foeniculum vulgare Mill.)، آزمایشی به‌صورت اسپلیت‌پلات بر پایۀ طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1391 در مزرعۀ تحقیقاتی دانشکدۀ کشاورزی دانشگاه زنجان اجرا شد. در این آزمایش تنش خشکی در دو سطح شامل شاهد (آبیاری کامل) و تنش خشکی در مرحلۀ زایشی در کرت‌های اصلی و پنج تودۀ بومی رازیانه شامل توده‌های زنجان، لرستان، اصفهان، همدان و کاشان در کرت‌های فرعی بررسی شد. نتایج نشان داد که تأثیر تنش خشکی بر اکثر صفات شامل اجزای عملکرد، عملکرد زیست‌توده، عملکرد دانه، درصد و عملکرد اسانس معنی‌دار (05/0P≤) بود. توده‌های رازیانه نیز از لحاظ تمامی صفات مورد بررسی تفاوت معنی‌داری (01/0P≤) داشتند. اکثر صفات مورد بررسی تحت شرایط تنش خشکی کاهش یافتند. بیشترین عملکرد دانه (3284 کیلوگرم در هکتار) از تودۀ زنجان و تحت شرایط شاهد، و کمترین مقدار صفت مذکور (1306 کیلوگرم در هکتار) از تودۀ اصفهان و تحت شرایط تنش خشکی به‌دست آمد. توده‌های کاشان و اصفهان به‌ترتیب دارای بیشترین و کمترین عملکرد اسانس بودند.